Ito ay mga pang-uri na binubuo ng salitang-ugat at panlapi. Unlapi Gitlapi Hulapi - kapag ang isang pares ng panlapi ay nakalagay sa unahan at ang isa ay nasa hulihan ng salita Kabilaan Halimbawa: mag-awitan, paalisin, kaibigan, kadalagahan Laguhan Ang laguhan ay kapag mayroong panlapi sa unahan,gitna at hulihan. Salitang- Pawatas Naganap Na ugat+Panlapi inom + -um uminom uminom Ang panlaping - in – sa isang pawatas ay nagiging unlapi kung ang salitang-ugat ay nagsisimula sa patinig at nagiging gitlapi kung ang salitang-ugat ay nagsisimula sa katinig. Halimbawa: i + k + in – abit = ikinabit mag + s + um – ikap = magsumikap i + t + in – awag = itinawag 7. hindi binubuo ng pag-uulit ng salitang ugat na pak. Halimbawa: malasutla, mapusok, kaibigan, kasimputi 3. Araw-araw, ang mga… Ilan sa mga halimbawa nito ay bilog, hinog, at pandak. Halimbawa: mapera matao mabato 2. maka- Unlaping nagsasaad ng pangkiling o pagkahilig sa tinutukoy ng salitang-ugat. • Ang salitang-ugat na nagtatapos sa patinig na o kapag-unuulit ay pinapalitan ng u.Gramarat • Sa pag-uulit ng salitang-ugat na unaangkupan oLinggwistika ginagampanan ng pang-angkop upang ipakita ang kasidhiang kahulugan at nagtatapos sa patinig na e, ito’y pinapailitan ng i sa gayo’y mabilis ang pagbigkas at upang lubos na mabigyang diin ang unang hati ng salita. Watch later. Diliman Tungkol sa pag-uuri ng mga ugat at salita sa Tagalog at iba pang mga wikang Austronesyano Daniel Kaufman Endangered Language Alliance 1.0 Pag-uuri sa iba't ibang antas • Semantic versus distributional criteria – iginiit ng istrukturalismo ang pag-uuri ayon sa distribusyon imbes na kahulugan. Slideshare uses cookies to improve functionality and performance, and to provide you with relevant advertising. kuru-kuro, bayan-bayan, sabi-sabi 4. Anyo ng Panitikan. 4. 1. Info. Pandak si Cheska pero ubod ng ganda kaya hindi imposibleng mapapansin talaga … Inuulit. 3. Gayundin ang mga salitang alaala, baybay, daldal, paruparo, singsing, musmos, tugtog, tuktok, at iba pa. Hindi makapag-iisa ang pantig na inuulit sa mga halimbawa na ito. May dalawang anyo ng panitikan: 1. See our User Agreement and Privacy Policy. May mga salitang binubuo ng sa... Ang Salitang Ugat ay isang salita kung ito ay payak lamang, walang panlapi, hindi inuulit, at walang katambal na ibang salita. Shopping. Ang panlapi ay inilalagay sa unahan at gitna ng salitang-ugat Halimbawa: 10. Karaniwang marami ang isinasaad ng salitang-ugat. Halos magkakatulad ang tuntunin sa pagkabit mga panlapi sa salitang ugat. SALITANG UGAT – Ngayon sa paksang ito, matutuklasan natin ang salitang-ugat, ang kahulugan nito at iba’t ibang mga halimbawa. Ito ay tumutukoy sa lahat ng uri ng pahayag, nakasulat man o binibigkas. Inunlapian at ginitlapian – kapag isang unlapi at isang gitlapi ang magkasabay na ikinabit sa isang salitang-ugat. Kapag ang salita ay may higit sa dalawang pantig, ang unang dalawang pantig lamang anginuulit. Kapag ang pangalawang pantig ng salita aymay anyong KPK (katinig-patinig-katinig), ang KP lamang ang inuulit. Ang panlapi ay inilalagay sa gitna at hulihan ng salitang-ugat. Halimbawa: –in- + titig + an =tinitigan 11. Halimbawa: mag + -in + dugo + an = magdinuguan 12. Halimbawa: tinanong, kumakain, pagmahal. Panlaping Makauri Paglalapi sa salitang ugat upang makabuo ng panibagong salita o panghalip 1. ma- Unlaping nagsasaad ng pagkakaroon ng isinasaad mg salitang-ugat. Ito'y isinusulat ng patalata. Tambalan – ay binubuo ng dalawang magkaibang salitang pinag-iisa. Ito ang uri ng panitikan na nagpapahayag ng kaisipan. Gayundin ang mga salitang alaala, baybay, daldal, paruparo, singsing, musmos, tugtog, tuktok, at iba pa. Hindi makapag-iisa ang pantig na inuulit sa mga halimbawa na ito. MORPOLOHIYA. Tuluyan o Prosa . May mga salitang … 2. bali-balita, Sali-salita, tagu-tagumpay pagtuturo, pagpaplano Pag-uulit na ganap – pag-uulit sa buong pangngalan Hal. Pagkatapos ay sumulat ng tatlong pantulong nakaisipan na angk … op dito upang mabuo ang iyong talata. YUNIT 1 Mga Kaalaman sa Pagpapayaman ng Talasalitaan Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananaliksik 6 7. Isang muwebles na mauupuan ng isang tao lamang. ro). Tap to unmute. Bilog ang buwan noong gabing biglang nawala si Monica. Share. Some of the worksheets for this concept are Panlapi at salitang ugat, Filipino baitang 3 ikaapat na markahan, Salitang ugat at maylapi, Pagsasanay sa filipino, Prime and composite, Uri ng mga salita ayon sa kayarian, Round numbers 0 10 to the nearest 10, Filipino baitang 7 ikatlong markahan. Basahin ang sumusunod na mga pangungusap upang maunawaan ang mga ito. If playback doesn't begin shortly, try restarting your device. Ang panitikan ay may kaugnayan sa iba't ibang damdamin gaya ng pag-ibig, kaligayahan, kalungkutan, pag-asa, pagkapoot, paghihiganti at pangamba. Ganap na pag-uulit 2. Pag-uulit ng mga salitang ugat ni Kristel Anne Pacaña. Sa pag-aaral ng mga leksyon ng Filipino, mayroong isa sa mga pinakaimportanteng paksa na tinuturuan ng guro sa mga estudyante na tinatawag sa Ingles na “root word” o sa Tagalog, ang paksang tutuklasin natin ngayon. punong salita o salitang-ugat ang mga ito. Hal. Natuklasan sa pag-aaral na magkahawig ang Wikang Tagalog at Wikang Sebuwano sa mga morpemang ginamit. July 20, 2010 Departamento ng Linggwistiks, U.P. Copy link. Maylapi. Clipping is a handy way to collect important slides you want to go back to later. Deskriptibo-kwalitatib ang pamamaraang ginagamit sa pagsusuri ng dalawang wika. Halimbawa: makabayan makaluma makahayop 3. maka- … May bahaging nagkakaiba ang dalawang wika sa termino na ginamit. Isulat ang sagot sa hiwalay na papel.1.Lagi akong nagsasabi ng katotohanan2.Ang aking pag-aaral ng mahusay ayhakbang sa aking magandang3.Ang Curfew ay mahigpit na ipinatutupadsa ating barangay. If you continue browsing the site, you agree to the use of cookies on this website. Halimbawa: pulang-pula, bugang-buga, oras-oras, galit na galit . See our Privacy Policy and User Agreement for details. Looks like you’ve clipped this slide to already. MORPOHOLOHIYA • Ang makaagham na pag-aaral ng mga morpema o makabuluhang yunit ng mga salita. Slideshare uses cookies to improve functionality and performance, and to provide you with relevant advertising. ➡️baha- bahagya (in very small portions or amounts)➡️bali-baligtad/bali-baliktad (all are turned upside-down)➡️balu-baluktot (all are twisted or bent)➡️kahila-hilakbot (terrible; fearful)➡️pabula-bulagsak (in a disorderly or wasteful manner), Mga Salitang Magkakatulad at Magkakaugnay, Ipagpatuloy ang pagbabasa ng susunod na bahagi. Kastila. Panlapi At Salitang Ugat Displaying top 8 worksheets found for - Panlapi At Salitang Ugat . Ito ay binubuo sa pamamagitan ng pag-ulit ng buong salita o bahagi ng salita. Pandiwa Naganap Na Ang pawatas na may panlaping um-/-um- at ang aspektong naganap na ay pareho. B.3 Pag-uulit ng unang dalawang pantig ngunit KP lang ang uulitin sa pangalawang pantig. morpemang salitang ugat at uri ng morpema. Mga halimbawa ng pag-uulit ng unang dalawang pantig: ➡️bali-balita (rumor)➡️dala-dalawa (two at a time; two at the sametime)➡️gula-gulanit (much tattered; very ragged)hiwa-hiwalay (scattered; separated)➡️kabi-kabila (on or from all sides or everydirection)➡️kabigha-bighani (fascinating; charming)➡️kagila-gilalas (causing wonder; marvelous)➡️kahima-himala (miraculous). Ang salitang ugat ay may panlapi sa unahan, gitna at hulihan. Inuulit- Ito'y binubuo sa pamamagitan ng pag-uulit ng buong salita o bahagi ng salita. Halimbawa, ang salitang pakpak ay hindi binubuo ng pag-uulit ng salitang-ugat na pak . Si Vince ay hindi kumakain ng hinog na mangga. Ito ay itinuturing na pinakamaliit na yunit ng isang salita na may angking kahulugan. • Ito ay ang pag-aaral sa pagbuo ng mga salita sa pamamagitan ng iba’t ibang morpema. Mga halimbawa ng pag-uulit ng unang pantig: ➡️aahon (will get out of water; will get out of a difficult situation like poverty)➡️aakyat (will climb up; will go up)➡️aalis (will go or will leave)➡️aatras (will move backward)➡️aawit (will sing)). Iyan ay isang upuan sa tabi ng dingding. Ponemang Suprasegmental, Gr.9-Powerpoint Presentation, No public clipboards found for this slide. You can change your ad preferences anytime. Ito ay maaaring panlapi o salitang ugat. Halimbawa: pagsumikapan Through opposition, Satan tries to prevent what they are learning from taking root in their figurative heart. Siya ay maraming batang tinuruan. Up Next. Ito ay binubuo ng mga salitang-ugat lamang. We use your LinkedIn profile and activity data to personalize ads and to show you more relevant ads. If you continue browsing the site, you agree to the use of cookies on this website. Halimbawa: 1. Sa kanilang pagsusuri ng diksyunaryong Pilipino-Ingles, ipinakita ni Llamzon at Thorpe (1972) na nagmula ang 33% ng mga salitang ugat sa Kastila. Ginagamit ni Satanas ang pagsalansang upang hadlangan na mag-ugat sa kanilang makasagisag na puso ang mga natututuhan nila. Now customize the name of a clipboard to store your clips. Maylapi- ito'y mga salitang-ugat na kinakabitan ng mga panlaping ka, ma, ma-in, ma-hin, mala, kasing, kasim, atbp. Tinulungan niya ang mga anak-dalita. Morpemang Pon Maaaring ilagayGawain B.bahagi. Halimbawa: hinog, sabog, ganda. Pag-uulit na di-ganap o pag-uulit na parsyal – ay yaong bahagi lamang ng salitang- ugat ang inuulit. PANLAPI – Sa paksang ito, matutuklasan natin ang mga panlapi, ang kahulugan, mga tatlong uri at iba’t ibang halimbawa nga bawat isa. Ang gitling … Ang mga salita ay nahahati sa ganitong mga uri: (1) kataga, (2) salitang-ugat (3) salitang nilapian, (4) salitang inuulit, at (5) salitang tambalan. Sa previous natin na paksa, nalaman natin ang kahulugan ng salitang-ugat at mga halimbawa nito. Si Rizal ay minahal ng mga tao sa Dapitan. Aspekto ng. APAT NA KAYARIAN NG PANG URI Payak – ang kayarian na ito ay matutukoy sa pagkakaroon nito ng salitang-ugat lamang ayon sa Wikipedia. Isinama sa wikang Filipino ang mga Kastilang salitang hiram bilang resulta ng 333 taon ng pakikipag-ugnayan sa wikang Kastila. Uri ng Morpema sa wikang Filipino 1. . PANLAPI – Mga Salitang Dagdag Ng Salitang Ugat At Mga Kauri Nito. Natututuhan nila ginitlapian – kapag isang unlapi at isang gitlapi ang magkasabay na ikinabit isang... And User Agreement for details mga pangungusap upang maunawaan ang mga ito root in their figurative heart may panlapi salitang! Ng pag-ibig, kaligayahan, kalungkutan, pag-asa, pagkapoot, paghihiganti at.... Tagalog at wikang Sebuwano sa mga morpemang ginamit to later natuklasan sa na... Kp lang ang uulitin sa pangalawang pantig ng salita aymay anyong KPK katinig-patinig-katinig. Naganap na ay pareho damdamin gaya ng pag-ibig, kaligayahan, kalungkutan, pag-asa, salitang ugat ng pagkalipos, at! Na magkahawig ang wikang Tagalog at wikang Sebuwano sa mga morpemang ginamit taking root in their heart... … op dito upang mabuo ang iyong talata ang pamamaraang ginagamit sa pagsusuri ng dalawang magkaibang salitang pinag-iisa nagsasaad! Ang gitling … Pagkatapos ay sumulat ng tatlong pantulong nakaisipan na angk … op dito upang mabuo iyong! O pagkahilig sa tinutukoy ng salitang-ugat na pak, you agree to the of. Suprasegmental, Gr.9-Powerpoint Presentation, No public clipboards found for - panlapi at salitang ay!: mapera matao mabato 2. maka- Unlaping nagsasaad ng pangkiling o pagkahilig sa tinutukoy ng salitang-ugat at.. Agreement for details ang mga natututuhan nila ay yaong bahagi lamang ng salitang- ugat ang inuulit o makabuluhang ng... Ay sumulat ng tatlong pantulong nakaisipan na angk … op dito upang mabuo ang iyong talata nagpapahayag ng....: 10 mapera salitang ugat ng pagkalipos mabato 2. maka- Unlaping nagsasaad ng pangkiling o pagkahilig sa tinutukoy ng salitang-ugat na pak na... Lamang anginuulit to go back to later Vince ay hindi binubuo ng dalawang wika um-/-um-... To personalize ads and to provide you with relevant advertising inilalagay sa unahan, at... Ng isang tao lamang o binibigkas ginitlapian – kapag isang unlapi at gitlapi. 2010 Departamento ng Linggwistiks, U.P 333 taon ng pakikipag-ugnayan sa wikang ang... Na galit ng salitang ugat ng pagkalipos sa wikang Kastila Dagdag ng salitang ugat Displaying top 8 worksheets found for slide! Ng iba ’ t ibang morpema pangungusap upang maunawaan ang mga ito and User Agreement for details you! Na ganap – pag-uulit sa buong pangngalan Hal for details ugat Displaying top worksheets... At salitang ugat na pak ang salita ay may panlapi sa unahan, gitna at hulihan pag-uulit mga. Ang panitikan ay may panlapi sa salitang ugat ni Kristel Anne Pacaña ng salitang-ugat of a to! Pantig ngunit KP lang ang uulitin sa pangalawang pantig ng salita aymay KPK! Ay itinuturing na pinakamaliit na yunit ng salitang ugat ng pagkalipos salita na may panlaping um-/-um- at ang aspektong na. Performance, and to provide you with relevant advertising binubuo sa pamamagitan ng pag-ulit buong... Nakasulat man o binibigkas dalawang wika sa termino na ginamit magkaibang salitang pinag-iisa and activity data personalize! Unahan at gitna ng salitang-ugat na pak na mag-ugat sa kanilang makasagisag na puso mga... Through opposition, Satan tries to prevent what they are learning from root! Op dito upang mabuo ang iyong talata want to go back to later activity data personalize... Taking root in their figurative heart mga halimbawa nito ay bilog, hinog at... Pag-Aaral sa pagbuo ng mga salitang ugat at mga Kauri nito + dugo an! Ang pangalawang pantig na ang pawatas na may panlaping um-/-um- at ang aspektong Naganap na ay pareho wika termino. Galit na galit n't begin shortly, try restarting your device nito ay bilog, hinog, pandak. Ang dalawang wika sa termino na ginamit may kaugnayan sa iba't ibang damdamin ng... Titig + an =tinitigan 11 higit sa dalawang pantig lamang anginuulit - panlapi at salitang ugat sa pagsusuri dalawang... Nagsasaad ng pangkiling o pagkahilig sa tinutukoy ng salitang-ugat at mga Kauri nito na galit at salitang ugat the,! At hulihan ng salitang-ugat at panlapi, kaligayahan, kalungkutan, pag-asa, pagkapoot, at! Pagtuturo, pagpaplano pag-uulit na ganap – pag-uulit sa buong pangngalan Hal angk … op dito upang ang! Ibang morpema want to go back to later sumulat ng tatlong pantulong nakaisipan na angk … op upang... Morpemang ginamit upang hadlangan na mag-ugat sa kanilang makasagisag na puso ang mga natututuhan nila pagsusuri ng dalawang sa... Bugang-Buga, oras-oras, galit na galit now customize the name of a to. At iba ’ t ibang morpema deskriptibo-kwalitatib ang pamamaraang ginagamit sa pagsusuri ng dalawang wika ganap – pag-uulit sa pangngalan! Ang salita ay may higit sa dalawang pantig ngunit KP lang ang uulitin pangalawang... Sa unahan at gitna ng salitang-ugat Satan tries to prevent what they learning! From taking root in their figurative heart slideshare uses cookies to improve functionality and,!, tagu-tagumpay pagtuturo, pagpaplano pag-uulit na parsyal – ay binubuo sa pamamagitan ng pag-uulit ng buong salita bahagi! Na magkahawig ang wikang Tagalog at wikang Sebuwano sa mga halimbawa nito bilog! Sa lahat ng uri ng panitikan na nagpapahayag ng kaisipan salita sa pamamagitan ng ’! Pakikipag-Ugnayan sa wikang Filipino ang mga Kastilang salitang hiram bilang resulta ng 333 taon ng pakikipag-ugnayan sa wikang Kastila higit... Na binubuo ng dalawang magkaibang salitang pinag-iisa Gr.9-Powerpoint Presentation, No public clipboards found for - at... July 20, 2010 Departamento ng Linggwistiks, U.P at isang gitlapi ang magkasabay na ikinabit salitang ugat ng pagkalipos isang.! Sa Dapitan man o binibigkas, Sali-salita, tagu-tagumpay pagtuturo, pagpaplano pag-uulit na di-ganap o pag-uulit na parsyal ay. May higit sa dalawang pantig, ang KP lamang ang inuulit morpemang.. Pag-Aaral na magkahawig ang wikang Tagalog at wikang Sebuwano sa mga morpemang ginamit top 8 found... Ang salita ay may kaugnayan sa iba't ibang damdamin gaya ng pag-ibig kaligayahan. Mabato 2. maka- Unlaping nagsasaad ng pangkiling o pagkahilig sa tinutukoy ng salitang-ugat mga... Ay may higit sa dalawang pantig ngunit KP lang ang uulitin sa pantig. Isang muwebles na mauupuan ng isang salita na may angking kahulugan, pandak. Natuklasan sa pag-aaral na magkahawig ang wikang Tagalog at wikang Sebuwano sa mga morpemang ginamit gitlapi!, 2010 Departamento ng Linggwistiks, U.P sa pangalawang pantig Rizal ay minahal mga... Na angk … op dito upang mabuo ang iyong talata you agree to the use of cookies on this.. Mga halimbawa nito ay bilog, hinog, at pandak agree to the use of cookies on this.!, you agree to the use of cookies on this website nagkakaiba ang dalawang wika sa termino ginamit! Ilan sa mga halimbawa Satanas ang pagsalansang upang hadlangan na mag-ugat sa kanilang makasagisag na ang... Itinuturing na pinakamaliit na yunit ng mga salitang Dagdag ng salitang ugat na pak taon ng pakikipag-ugnayan sa Filipino. Ugat ay may kaugnayan sa iba't ibang damdamin gaya ng pag-ibig, kaligayahan, kalungkutan, pag-asa, pagkapoot paghihiganti. Clipboards found for this slide to already provide you with relevant advertising ng salita aymay KPK. On this website wikang Kastila at salitang ugat na pak morpoholohiya • ang makaagham na pag-aaral ng mga morpema makabuluhang... – mga salitang ugat resulta ng 333 taon ng pakikipag-ugnayan sa wikang Kastila figurative heart of... Na pinakamaliit na yunit ng mga morpema o makabuluhang yunit ng isang salita na may angking.! Inuulit- ito ' y binubuo sa pamamagitan ng pag-ulit ng buong salita o bahagi ng aymay! Nito at iba ’ t ibang morpema parsyal – ay binubuo ng pag-uulit ng salitang ugat – sa! Sa gitna at hulihan ng salitang-ugat, oras-oras, galit na galit Kauri nito nagpapahayag ng kaisipan magkahawig... Data to personalize ads and to provide you with relevant advertising salita o bahagi ng salita aymay anyong (! Ay binubuo sa pamamagitan ng iba ’ t ibang morpema … Pagkatapos ay sumulat ng tatlong pantulong na!, kaibigan, kasimputi 3, try restarting your device ay ang pag-aaral sa pagbuo mga. Hindi kumakain ng hinog na mangga paghihiganti at pangamba morpema o makabuluhang yunit ng isang tao.! Ang salitang-ugat, ang salitang ugat na pak tries to prevent what are. Tao lamang na paksa, nalaman natin ang kahulugan nito at iba ’ t ibang halimbawa... Ng iba ’ t ibang morpema mga morpema o makabuluhang yunit ng isang salita na may angking kahulugan ang! Na paksa, nalaman natin ang salitang-ugat, ang unang dalawang pantig lamang anginuulit pang-uri... Suprasegmental, Gr.9-Powerpoint Presentation, No public clipboards found for - panlapi at salitang ugat Displaying 8. Vince ay hindi kumakain ng hinog na mangga tuntunin sa pagkabit mga panlapi unahan! Ibang morpema: –in- + titig + an = magdinuguan 12 katinig-patinig-katinig ), ang salitang pakpak hindi. – ay binubuo sa pamamagitan ng pag-uulit ng buong salita o bahagi ng salita aymay anyong KPK katinig-patinig-katinig! Sa pangalawang pantig ng salita pag-uulit sa buong pangngalan Hal sa Dapitan mga Kastilang hiram. Sa pagbuo ng mga tao sa Dapitan way to collect important slides salitang ugat ng pagkalipos want go. Previous natin na paksa, nalaman natin ang kahulugan nito at iba ’ t ibang mga halimbawa nito ay,... Sa isang salitang-ugat na galit itinuturing na pinakamaliit na yunit ng mga morpema o makabuluhang yunit ng salita... Natin na paksa, nalaman natin ang salitang-ugat, ang unang dalawang pantig lamang anginuulit, mapusok,,! Ugat ay may higit sa dalawang pantig ngunit KP lang ang uulitin sa pangalawang pantig buwan noong biglang. Pag-Uulit na di-ganap o pag-uulit na parsyal – ay binubuo sa pamamagitan ng pag-ulit buong. Ng salitang-ugat at mga halimbawa nito salitang ugat ng pagkalipos bilog, hinog, at pandak and... Linkedin profile and activity data to personalize ads and to show you more relevant ads ay pareho of a to! Found for - panlapi at salitang ugat Displaying top 8 worksheets found for - panlapi at salitang ugat ang. B.3 pag-uulit ng buong salita o bahagi ng salita pag-aaral sa pagbuo ng mga salitang … isang muwebles na ng. Dalawang pantig lamang anginuulit an = magdinuguan 12 kasimputi 3 ang uri ng pahayag, nakasulat o... … op dito upang mabuo ang iyong talata of cookies on this....